Jesteś tutaj: Strona główna » Zielniki » Rok według roślin » Rośliny wojennych szlaków » Chaber bławatek
Jak wykonać zielnik?
Botanika w kulturze
Rok według roślin
Święto Trzech Króli
Walentynki czyli sercowe rozterki botanika
Przebiśnieg, czyli powrót znad przepaści
Prima Aprilis
Rośliny Wielkanocy
W czerwcu czerwce na czerwcu
Lipa niejedno ma imię
Sierpień - pora żniw
Wrzesień, wrzosy i wrzosowate
Październik, bo paździerze
Rośliny wojennych szlaków
Brzoza
Bzy
Chaber bławatek
Dąb i lipa
Mak
Rozmaryn
Róża
Trzcina cukrowa i inne
Wierzba płacząca
Ludzie i kwiaty w kręgu życia i śmierci
Klimat a sezonowe opadanie liści
Andrzejki
Rośliny Świąt Bożego Narodzenia
Intrygujące rośliny
Konkurs
Gry i zabawy

 

Chaber bławatek

Niech na to pomną
druhowie spod Twej buławy,
błękitne, jak chabry, pułki,
zanim na drogach Twej sławy
zadziobią ich kul jaskółki.
(fragment wiersza „Głos wielu mogił” Eugeniusza Małaczewskiego)

Chaber bławatek
Centaurea cyanus, równie często spotykany w zbożu jak mak, w pieśniach wojskowych pojawia się nieporównanie rzadziej.
Chaber bławatek (Centaurea cyanus) / Źródło: Wikipedia
Chabry urzekają swoją niepowtarzalną
barwą
W „Głosie wielu mogił” stanowi aluzję do barwy mundurów murmańczyków (polskich formacji zbrojnych walczących w latach 1918-1919 w północnej Rosji) i hallerczyków (polskiej ochotniczej formacji wojskowej powstałej we Francji w czasie I wojny światowej). Ten wszędobylski chwast był dawniej całkiem użyteczny, gdyż z jego brzeżnych płatków otrzymywano niebieski barwnik. Farbowano nim papier i przetwory spożywcze, a połączony z ałunem doskonale barwił wełnę, z powodzeniem zastępując zamorskie indygo czy błękit tyryjski. Choć chaber bławatek, zwany także „modrakiem” i „modrzeńczykiem”, kojarzy się jednoznacznie z błękitem, a „chabrowy” znaczy tyle samo co „błękitny, niebieski, modry, jasnogranatowy”, to jednak znane są ozdobne odmiany tej rośliny, które cieszą oczy innymi kolorami np.:
'Red Boy' – o pełnych, czerwonych koszyczkach;
'Rosa Ball' – z koszyczkami różowymi;
'Weisser Ball' – biały.
Również inne niż bławatek gatunki z rodzaju chaber Centaurea rozkwitają odmiennymi kolorami. Spotykany na gliniastych łąkach i pastwiskach chaber łąkowy Centaurea jacea zachwyca różowo-fioletowym kwieciem. Podobny kolor ma rosnący na suchych miedzach, skrajach lasów i nasypach kolejowych driakiewnik C. scabiosa.
Chaber łąkowy (Centaurea jacea)/ Źródło: Wikipedia
         
Chaber driakiewnik (Centaurea scabiosa)/ Źródło: Wikipedia
Chaber łąkowy ma różowawy kolor kwiatków podobnie jak chaber driakiewnik

Rzecz ciekawa, że oba te gatunki są roślinami wieloletnimi (bylinami), co wskazuje, iż bławatek, będąc rośliną jednoroczną, jest swego rodzaju odmieńcem w obrębie rodzaju chaber, specjalistą od corocznie zaburzanych siedlisk, jakimi są pola orne.

Adam Kapler
Pracownia Banku Nasion
PAN OB CZRB Powsin

Co nowego w portalu

150 lat obserwacji przyrody w USA – wcześniejsze zakwitanie roślin
Projekt płazowy
Rośliny Świąt Bożego Narodzenia
Pomóż tworzyć fenologiczną mapę Polski, zostań obserwatorem przyrody !
Z cyklu "Botanika w literaturze i sztuce" - "Przedwiośnie" jako Zielnik Żeromskiego
Pytania do eksperta
Kto nas ustrzeże przed powodzią ?
Fiordy w pigułce
Namorzynowe puzzle
Flora dawnych Pienin
Rośliny Wielkanocy
W czerwcu czerwce na czerwcu
Tajemnice kwiatu paproci
Okolice Pomiechówka
Kolibry na Alasce czyli ciepłe nazwy - zimne adresy
Wyniki konkursu
Zwycięzcy Konkursu
Święto Niepodległości okiem botanika
Klimat a sezonowe opadanie liści
Dary Trzech Króli
Walentyki
Przebiśnieg – wiara w odrodzenie
Prima Aprilis
Pojezierze Gostynińskie
Lipa niejedno ma imię
Wrzesień, wrzosy i wrzosowate
Cena genów
Gorące puzzle
Endemity a relikty
Figa i jej słodkie tajemnice
Skrzydlate miasto
Akcja: czeremcha amerykańska
Tajemnice krypt jasnogórskich
Ziarno prawdy o orkiszu
Lecą, lecą... paździerze
Bagnica - jedyna w swoim rodzaju
O jemiole pod jemiołą
Jak sasanka została zawilcem
Święto Zmarłych
Andrzejki
Powsin zaprasza
Lato w Powsinie
Green Card
Powsin zaprasza na Piknik Naukowy
Rośliny owadożerne zapraszają do Powsina
Murawy kserotermiczne - czas żniw
Jesień w Powsinie
Pogromcy much zapraszają do Powsina
150 urodziny Marii Curie-Skłodowskiej w Powsinie - koncert wśród kwiatów
Na ratunek ptakom
Poznaj zieloną Warszawę - wycieczka z przewodnikiem
W poszukiwaniu utraconego krajobrazu
Niezłe Ziółka
Listopadowe botanizowanie
Zima w Powsinie
Szukamy współpracowników!
Od prehistorii

Powstawanie kontynentów
Geologia ziem polskich
Temperatura
Wegetacja
Klimat a rozwój cywilizacji
Świadectwa
zmian klimatu


Geomorfologia - formy
Geomorfologia - regiony
Paleobotanika
Przyroda a klimat
Endemity a relikty
Zadania
Zostań
obserwatorem


Fenologia
Ochrona czynna muraw kserotermicznych
Porosty
Projekt płazowy
Mapa
Poradniki
Bioindykacja
i adaptacje


Bioindykacja
Adaptacje
Gry i zabawy
Zielniki

Jak wykonać zielnik?
Botanika w kulturze
Rok według roślin
Intrygujące rośliny
Konkurs
Gry i zabawy
Program

Ankieta - nauczyciele
Ankieta - uczniowie
Rozwijajmy razem portal
Uwagi - odpowiedzi
Kontakt

Słownik

Mapa serwisu

Szukaj

Partnerzy programu
Logo Fundusz
Logo Zielnik UW
Logo Biologia UW
Logo internet ART
Szkoła festiwalu nauki
© 2009 - 2024 Zielnik Wydziału Biologii UW; wszelkie prawa zastrzeżone