 |
|
|
|
|
Altruizm
Altruizm - przeciwieństwo egoizmu, działanie na korzyść innych. Przykładów altruizmu w świecie zwierząt jest bardzo dużo, dlatego tutaj rozwijamy zagadnienie o wspomniane tymale i rybaczki.
Tymal arabski (Turdoides squamiceps) – drobny ptak śpiewający, słynie z silnych więzi społecznych: ptaki te chętnie pomagają innym, nawet niespokrewnionym osobnikom własnego gatunku: karmią im pisklęta, iskają pióra z pasożytów, obdarowują się prezentami, ostrzegają wzajemnie przed zagrożeniem, wspólnie bronią terytorium itd. Wg Zahaviego altruizm tymali arabskich wobec niespokrewnionych z nimi osobników jest przejawem zasady upośledzenia, swoistym pokazem ostentacyjnej szczodrości i łaskawości, jak u ludzi mecenat, filantropia czy potlacz. „Jestem taki zasobny, że mogę wykarmić cudze dzieci, a co dopiero własne!”
Rybaczek srokaty (Ceryle rudis) jest zimorodkiem, którego pisklaki są karmione i bronione nie tylko przez oboje rodziców, ale również przez pomocników I i II rzędu. Pomocnikami I rzędu są zwykle starsi bracia piskląt z poprzedniego roku, a pomocnikami II rzędu młode osobniki w ogóle nie spokrewnione z parą i jej młodymi.
Starsi bracia pomagają młodszemu rodzeństwu, bo zgodnie z zasadą Hamiltona pomoc rodzonym braciom i siostrom jest równie korzystna jak pomoc własnym dzieciom (połowa genów wspólna), być może także dziedziczą terytoria po rodzicach.
Pomocnicy II rzędu to kandydaci na nowych mężów samicy po śmierci ojca lęgu. Mąż toleruje ich tylko wtedy, gdy wykarmienie potomstwa jest trudne (korzystniej jest mieć pomocników niż nie mieć pomocy) i gdy są uczciwi, to znaczy czekają grzecznie, aż prawowity mąż zginie w paszczy węża. Pomocnik II rzędu traci wprawdzie czas i energię na skarmianie i obronę cudzych piskląt, ale za to unika bezproduktywnej wędrówki po terenach nie nadających dla żadnego rybaczka srokatego, unika walk z osiadłymi rybaczkami, lepiej poznaje przyszłe terytorium itd.
|
|
